Mata typu Trench Drain to włóknina o specjalnych parametrach filtracyjnych i transportujących wodę. Umożliwia konstrukcje tzw. Drenu Francuskiego (drenaż francuski, sączek francuski) - skutecznej i efektywnej metody odwodnienia terenu. Dren Francuski, zwany także czasem Sączkiem Francuskim to odwodnienie zabudowane w gruncie, wykonane z maty (włókniny) o odpowiednich parametrach filtracyjnych, z umieszczonym wewnątrz kruszywem lub keramzytem.
W większości przypadków szerokość drenu nie ma praktycznie znaczenia - ze względów technologicznych wykonania przyjmuje się typowo ok 30 cm szerokości. Istotna natomiast jest głębokość drenu, która powinna być większa niż głębokość przemarzania gruntu w danym rejonie i umożliwiać skuteczne odwadnianie oraz odprowadzanie zebranej wody. Drugim krytycznym elementem jest materiał tworzący "otulinę" drenu - a dokładnie właściwie dobrane parametry filtracyjne maty.
Mata typu Trench Drain spełnia te warunki i gwarantuje poprawną pracę drenażu. Dzięki swojej igłowanej strukturze, pełni rolę filtra, co zapobiega migracji drobnych cząstek gruntu i nie dopuszcza do zamulenia i zarośnięcia drenu. Woda sączy się przez bardzo dużą ilość mikroporów we włókninie.
Drenaż wykonany z użyciem maty typu Trench Drain jest całkowicie odporny na wszystkie wady perforowanych rur drenarskich PCV, tzn. jest:
odporny na zamulenie
odporny na zapchanie
odporny na zarośnięcie korzeniami
odporny na pęknięcie
odporny na rozszczelnienie
a ponadto:
nie jest wymagane zachowanie spadku grawitacyjnego na całej długości drenu.
Fot. drenaż wykonany z użyciem rur drenarskich może przestać funkcjonować w skutek zarośnięcia przez korzenie roślin szukające wody.
Najważniejszą częścią drenu jest włóknina (mata) - musi ona spełniać określone parametry aby była w stanie transportować wodę i prawidłowo odwadniać teren. Bardzo istotne jest zachowanie minimalnych wymaganych parametrów w warunkach obciążenia gruntem - tj. nie w sterylnych warunkach laboratoryjnych ale w warunkach budowy, gdzie włóknina musi nadal prawidłowo odprowadzać wodę nawet pod obciążeniem kilku ton gruntu. W przypadku materiałów o niskiej jakości może się zdarzyć że włóknina ulegnie kolmatacji i zapchaniu przez cząstki gruntu. Zamiast funkcjonującego drenażu produkt taki zadziała wówczas jak folia czy membrana, w krytycznej sytuacji uniemożliwiając przepływ wody i zamiast pomagając będzie powodował szkody i straty. Z kolei przy zbyt dużej średnicy porów włókniny woda wpływająca do drenu będzie poruszać się ze zbyt dużą prędkością, wymywając cząstki gruntu wypłukując go, co może skutkować np. podmyciem fundamentów.
Mata typu Trench Drain jest wysokiej jakości włókniną, o odpowiednich parametrach filtracyjnych i wytrzymałościowych, gwarantujących poprawną pracę odwodnienia przez długie lata.
Rys. włóknina o niskiej jakości, skutkująca nieprawidłowym działaniem systemu odwodnienia
Rys. włóknina typu Trench Drain, pracująca prawidłowo także w warunkach pod obciążeniem
Drenaż typu francuskiego (Dren Francuski) jest stosowany na co dzień w profesjonalnych budowach - konstrukcjach projektowanych na kilkaset lat, gdzie niedopuszczalne jest jakiekolwiek ryzyko, że woda nie będzie prawidłowo odprowadzana.
Wewnątrz Drenu Francuskiego nie ma potrzeby stosowania dodatkowych rur. Jedynie odprowadzenie zbieranej wody do kanalizacji, rowu melioracyjnego czy rzeki powinno być wykonane przez krótkie przyłącze z pełnej rury PCV.
Rys. szczegóły wyprowadzenia drenu do odbiornika (np. studzienki)
Warto podkreślić iż woda odprowadzana przez taki drenaż jest fizycznie czysta - swobodnie można ją wykorzystać do podlewania ogródka, mycia samochodu a nawet użyć w systemie sanitarnym wewnątrz domu.
1. Pierwszym etapem jest wykonanie wykopu o szerokości równej co najmniej szerokości projektowanego drenu. Wykop musi być głębokości odpowiadającej głębokości przemarzania gruntu z ewentualną poprawką, jeżeli dolna część drenu będzie pozostawać pod wodą (istotna jest rzędna odbiornika wody z drenu).
Fot. wykonanie odwodnienia - wykonanie wykopu na odpowiednią głębokość
2. Następnie w wykopie należy ułożyć przyciętą do wymaganych rozmiarów matę typu Trench Drain w kierunku pochyleń podłużnych. Zakładka powinna wynosić min. 30 cm. Aby uniknąć przesunięć pasm materiałów warto przytwierdzić je do gruntu szpilkami szpilki InorPINS. Pozostające na zewnątrz wykopu odcinki maty o szerokości równej szerokości wykopu należy wywinąć na zewnątrz i przytwierdzić tymczasowo, aby nie obsunęły się do wykopu w trakcie zasypywania.
Fot. wykonanie odwodnienia - ułożenie maty Trench Drain w wykopie
3. Tak wykonaną transzeję wyłożoną włókniną należy zasypać kruszywem - najlepiej żwirem płukanym lub keramzytem.
Fot. wykonanie odwodnienia - zasypanie drenu kruszywem
4. Po zasypaniu do żądanej głębokości, pozostałe odcinki maty należy wywinąć na wypełniony kruszywem wykop, tak aby całe kruszywo było osłonięte matą.
Fot. wykonanie odwodnienia - wywinięcie maty na wierzch dla zamknięcia kruszywa
Wierzchnią warstwę należy przykryć humusem lub żwirem płukanym.
Dren francuski wykonany z użyciem maty Trench Drain jest rozwiązaniem właściwym dla zapewnienia poprawnego odwodnienia budynku, drenażu fundamentów czy drenażu opaskowego budynków.
Konstrukcja drenu w takim przypadku jest analogiczna do przedstawionego powyżej. Drenaż będzie działał najefektywniej, gdy będzie przylegał bezpośrednio do warstwy izolacji ściany i fundamentów.
UWAGA!
Wykonując wykop dla ułożenia drenu przy ścianie budynku należy bezwzględnie unikać odsłonięcia fundamentów na zbyt dużej przestrzeni, gdyż może to spowodować utratę stateczności konstrukcji a w konsekwencji awarię budowlaną!
Projekt a następnie prace powinny być prowadzone pod kierunkiem doświadczonego geotechnika.
Rys. przekrój drenu francuskiego jako odwodnienia fundamentów
Rys. schemat drenu francuskiego jako odwodnienia fundamentów
W przypadku drenu przylegającego do ściany budynku wierzchnią warstwę zaleca się przykryć żwirem płukanym.
Fot. wykonanie drenu francuskiego dla odwodnienia fundamentów
Powyżej przedstawione schematy wykonania drenażu mają charakter przykładowy. Zalecamy aby dla konkretnej realizacji przygotować szczegółowe rozwiązanie uwzględniające lokalne warunki gruntowo-wodne, rodzaj gruntu w którym ma być wykonane odwodnienie, warunki odbioru wody z drenu itp.